Vertrouwensbeginsel bestuursrecht in Den Haag
Het vertrouwensbeginsel bestuursrecht waarborgt inwoners van Den Haag tegen onverwachte omkeringen van overheidsbesluiten. Een bestuursorgaan, zoals de Gemeente Den Haag, moet vasthouden aan de verwachtingen die het zelf heeft gecreëerd bij burgers, behalve bij uitzonderlijke situaties. Dit principe bevordert rechtszekerheid en beschermt tegen eigen beloftes van Haagse ambtenaren.
Wat houdt het vertrouwensbeginsel in voor Den Haag?
In het Haagse bestuursrecht dwingt het vertrouwensbeginsel het bestuur om rekening te houden met vertrouwen opgewekt door uitspraken, toezeggingen of acties. Voorbeeld: een ambtenaar van de Gemeente Den Haag belooft telefonisch een omgevingsvergunning, en u investeert daarop. Het bestuur kan dat niet zomaar intrekken. Dit vloeit voort uit de algemene beginselen van behoorlijk bestuur (ABBB) in de Algemene wet bestuursrecht (Awb), zodat Hagenaars op hun lokale overheid kunnen rekenen.
Wettelijke grondslag
Artikel 3:46 Awb stelt: "Het bestuursorgaan is verplicht het vertrouwen te respecteren dat het bij een belanghebbende heeft gewekt." Dit codificeert Raad van State-jurisprudentie, die in Den Haag is gevestigd. Verbanden met artikel 3:4 Awb (zorgvuldigheid) en artikel 4:42 Awb (intrekking). Bij de Rechtbank Den Haag en Raad van State spelen zaken zoals ABRS 22 december 1993, AB 1994, 143. Zie ook ons artikel over intrekking en wijziging van Haagse besluiten.
Wanneer wekt een mededeling vertrouwen in Den Haag?
Drie cumulatieve eisen:
- Specifiek en persoonlijk: Gericht op u als inwoner, geen algemene info.
- Toerekenbaar aan het bestuur: Duidelijk van de Gemeente Den Haag of bevoegd ambtenaar.
- Niet overduidelijk foutief: U mocht er redelijkerwijs op vertrouwen.
Algemene brochures tellen niet, maar een e-mail van een Haagse vergunningverlener wel.
Toepassing bij intrekking van Haagse besluiten
Bij wijziging (art. 4:42 Awb) remt het beginsel het bestuur. Intrekking is niet mogelijk als:
- U als burger ernstig wordt geschaad.
- Algemeen belang niet zwaarder weegt dan uw vertrouwen.
- Geen bijzondere feiten zoals bedrog of nieuwe onrechtmatigheid.
Belangenafweging telt: langdurige situaties in Den Haag versterken uw positie.
Praktijkvoorbeelden uit Den Haag en omgeving
Voorbeeld 1: Omgevingsvergunning
Een Hagenaar bouwt een uitbouw na goedkeuring door de Gemeente Den Haag. Na jaren trekt de gemeente in wegens een fout. De Raad van State besliste dat vertrouwen voorrang krijgt door geïnvesteerde kosten (ABRS 15 juli 2020, ECLI:NL:RVS:2020:1696).
Voorbeeld 2: Subsidie Gemeente Den Haag
Een lokale ondernemer krijgt subsidie voor duurzame maatregelen. Bij budgetproblemen wil de gemeente intrekken, maar gewekte verwachtingen en investeringen blokkeren dit.
Voorbeeld 3: Lokale toeslag
De Gemeente Den Haag bevestigt per brief een bijzondere bijstand. Later herziening: bezwaar slaagt door concreet vertrouwen.
Rechten en verplichtingen in Haagse context
| Inwoner Den Haag | Gemeente Den Haag | |
|---|---|---|
| Rechten | Bescherming tegen schending van opgewekt vertrouwen door lokale info. | Plicht tot betrouwbaarheid en zorg. |
| Plichten | Fouten checken; bezwaar indienen bij Rechtbank Den Haag. | Vertrouwen honoreren; intrekking goed motiveren. |
Voor advies: bel het Juridisch Loket Den Haag (gratis eerste hulp).
Vergelijking met andere Haagse beginselen
| Beginsel | Verschil | Haags voorbeeld |
|---|---|---|
| Rechtszekerheid | Algemeen voor rechten; vertrouwen voor specifieke beloften. | Vaste vergunningen niet zomaar wijzigen. |
| Gelijkheid | Gelijke behandeling; vertrouwen individueel. | Zelfde regels voor alle Hagenaars. |
| Zorgvuldigheid (3:2 Awb) | Breed proces; vertrouwen op communicatie. | Volledig dossieronderzoek bij Gemeente. |
Veelgestelde vragen over Den Haag
Kan een telefoontje van de Gemeente Den Haag vertrouwen wekken?
Ja, bij concrete toezegging door bevoegde medewerker. De Rechtbank Den Haag toetst streng, maar erkent het vaak.
Wat bij een fout van Haagse ambtenaren?
Evidente fouten verzwakken vertrouwen, maar redelijk vertrouwen geldt. Dien bezwaar in bij de gemeente of Rechtbank Den Haag.
Hoe lang houdt vertrouwen stand in Den Haag?
Afhankelijk van afweging; bij jarenlange bouwprojecten in de stad veel sterker.
Geldt het bij landelijke regels in Den Haag?
Ja, ook bij Belastingdienst of rijksoverheid, mits lokaal vertrouwen opgewekt.