Yalan tanıklık, yemin altında kasıtlı olarak yanlış bir beyanda bulunmaktır. Bu suç, hukuki süreçlerin güvenilirliğine zarar verir ve bu nedenle sert bir şekilde cezalandırılır.
Yalan tanıklığın tanımı
Türk Ceza Kanunu'nun (Sr) 207. maddesine göre, yalan tanıklık, yemin veya söz verdikten sonra kasıtlı olarak yalan söylemektir. Bu durum şu gibi durumlarda ortaya çıkabilir:
- Mahkeme duruşmasında tanık olarak
- Hakim tarafından sorgulanırken
- Resmi parlamento soruşturmasında
- Noter senedi düzenlerken (Sr 227. madde)
Cezanın miktarı
Yalan tanıklık için en fazla 6 yıl hapis cezası verilebilir. Uygulamada ceza, yalan beyanın etkisi ve ağırlığına göre belirlenir.
Yemin edilmediyse?
Eğer yemin altında değilseniz ve yine de yanlış bir beyanda bulunursanız, bu yalan tanıklık değildir. Ancak şu durumlarda cezai sorumluluk doğabilir:
- Resmi evrakta sahtecilik (yazılı belgelerde)
- Adaletin engellenmesi (Sr 285a madde)
Tanıklık muafiyeti hakkı ve yalan tanıklık
Bazı durumlarda tanık, kendini suçlamamak için tanıklık muafiyeti hakkıyla susma hakkına sahiptir. Ancak bu, yalan tanıklık işlemesini haklı kılmaz.
Hukuki süreçlere etkisi
Yalan tanıklık tespit edilirse, ilgili dava yeniden görülebilir. Ayrıca fail cezai kovuşturmaya maruz kalır.
Adalet tarafından soruşturma
Bir hakim, şüpheli yalan tanıklık konusunda kendisi şikayette bulunabilir. Savcılık Ofisi (OM) ise beyanın kasıtlı olarak yalan olup olmadığını belirlemek için soruşturma başlatır.
Yalan tanıklık hakkında sıkça sorulan sorular
Yalan tanıklık ile yeminsiz yalan beyanı ne ayırt eder?
Yalan tanıklık, örneğin bir davada yemin altında kasıtlı yalan söylemektir. Yeminsiz yalan beyan, resmi evrakta sahtecilik veya adaletin engellenmesi olarak cezalandırılabilir, ancak ceza genellikle daha hafiftir.
Kasıtsız bir hata için yalan tanıklıktan cezalandırılır mıyım?
Hayır, yalan tanıklık kasıt gerektirir. Dürüst bir hata veya yanlış hatırlama yalan tanıklık sayılmaz, ancak davadaki güvenilirliğinizi zedeleyebilir.
Davada yalan tanıklığın sonuçları nelerdir?
Yalan tanıklık kanıtlanırsa 6 yıla kadar hapis riski taşırsınız. Yalan söylediğiniz dava yeniden görülebilir, OM ayrı bir soruşturma başlatabilir. Ayrıca olası zararlardan sorumlu tutulabilirsiniz.
Aile üyesini korumak için yalan söylemek kabul edilebilir mi?
Hayır, yalan tanıklık kişisel nedenlerle bile cezalandırılır. Susmak için tanıklık muafiyeti hakkını kullanabilirsiniz, ancak bu açıkça yapılmalı ve hakim tarafından değerlendirilmelidir.
Yalan tanıklık soruşturması nasıl yürür?
Hakim yalan tanıklık şüphesi varsa şikayette bulunabilir. OM, sorgular ve deliller yoluyla beyanın kasıtlı yalan olup olmadığını araştırır. Yeterli delil varsa kovuşturma yapılır.
Zoetermeer'de hukuki danışmanlık için Juridisch Loket Zoetermeer ile iletişime geçebilirsiniz. Yalan tanıklık konuları, Zoetermeer'in bağlı olduğu Lahey Mahkemesi'nin yetkisi altındadır.