İpotek ve Boşanmada Müteselsil Sorumluluk: Muafiyet ve Riskler
Bir boşanma durumunda, eski eş genellikle aile evinin ipoteği için müteselsil sorumlu kalır, hatta evde artık yaşamasa bile. Bu, ödemelerin yapılmaması durumunda bankanın talebi gibi finansal risklere yol açabilir. Neyse ki, bu sorumluluğu muafiyet ile kaldırmak veya sınırlamak mümkündür. Bu makalede müteselsil sorumluluğun nasıl çalıştığını, muafiyet talebinde nasıl bulunacağınızı ve sizin veya eski eşiniz için hangi risklerin olduğunu açıklıyoruz.
İpotekte Müteselsil Sorumluluk Nedir?
Bir ipotekli kredide genellikle iki veya daha fazla kişi müteselsil sorumludur. Bu, bankanın tüm borçluları tam borç için sorumlu tutabileceği anlamına gelir, bir kişinin artık birlikte yaşamasa bile. Boşanmada eski eş genellikle müteselsil sorumlu kalır, hatta konut diğer eşin mülkiyetine geçse bile.
Örnek: Jan ve Marja bir ev alır ve ipotek kredisi çeker. Boşanmadan sonra Marja evde kalmaya devam eder, ancak Jan ayrılır. Banka Jan'ı ipotek için müteselsil sorumlu tutmaya devam eder. Eğer Marja ödemeleri yapamazsa, banka tam borç için Jan'ı da sorumlu tutabilir.
Yasal Dayanak
İpotekte müteselsil sorumluluk şu şekilde düzenlenmiştir:
- Burgerlijk Wetboek (BW) Kitap 3, Başlık 3.5 (İpotek Hukuku): İpotekler ve sorumluluk kurallarını içerir.
- BW Kitap 7, Başlık 7.1 (Boşanma ve Malvarlığı Hukuku): Boşanmanın malvarlığı işleri üzerindeki sonuçlarını, ipotekler dahil düzenler.
- BW Madde 3:233: Müteselsil sorumluluktan muafiyet imkanını ele alır.
Ne Zaman Müteselsil Sorumlu Kalırsınız?
Boşanmadan sonra ipotek için müteselsil sorumlu kalırsınız eğer:
- Eski eşinizle birlikte ipoteği imzalamışsanız ve banka sizi her ikisini de borçlu olarak kaydetmişse.
- İpotek sözleşmesinden ayrılmamışsanız veya ayrılışınızı bankaya bildirmemişseniz.
- Banka sorumluluğunuzu sınırlayan veya kaldıran yeni bir sözleşme imzalamamışsa.
Artık Ödeyemezseniz Ne Olur?
Eski eşiniz ipoteği ödeyemezse, banka şunları yapabilir:
- Sizi doğrudan tam borç için sorumlu tutabilir, evde artık yaşamıyor olsanız bile.
- Tahsilat prosedürü başlatabilir, örneğin ödeme emri veya icra emri.
- Borcu tahsil etmek için geliriniz üzerine haciz koyabilir.
- Borcu karşılamak için konutu haczedip satabilir, artık sahip olmasanız bile.
Eski Eşiniz İçin Riskler
İpotekten çıkmazsanız, eski eşiniz şu risklerle karşılaşır:
- Finansal Yükümlülükler: Ödeyemezseniz, banka eski eşinizi tam borç için sorumlu tutabilir.
- Kredi Değerindeliğine Zarar: İpotek ödenmezse, bu iflas veya ödeme ertelemesi ile sonuçlanabilir ve eski eşinizin kredi değerindeliğini etkiler.
- Konut Kaybı: Banka konutu satarsa, eski eşiniz evi kaybedebilir, artık orada yaşamıyor olsanız bile.
Müteselsil Sorumluluktan Muafiyet Nasıl Talep Edilir?
Müteselsil sorumluluktan çıkmak için bankaya muafiyet talebinde bulunmalısınız. Bu çeşitli şekillerde yapılabilir:
1. Banka ile Anlaşma
En basit yol, bankayla yeni bir ipotek sözleşmesi yaparak sorumluluğunuzu kaldırmaktır. Örneğin:
- Sadece eski eşinizin borçlu olduğu yeni bir kredi imzalamak.
- Adınızın ipotekten çıkarıldığı yeniden finansman düzenlemek.
2. Mahkemeye Talep
Banka işbirliği yapmazsa, muafiyet talebini mahkemeye sunabilirsiniz. Bu BW md. 3:233 ile düzenlenmiştir. Mahkeme sizi müteselsil sorumluluktan muaf tutabilir eğer: