Verschoningsrecht getuige in Den Haag
In Den Haag biedt het verschoningsrecht voor getuigen cruciale bescherming binnen het Nederlandse strafrecht. Getuigen kunnen vragen weigeren als antwoorden henzelf, familieleden of huisgenoten in strafbare feiten kunnen betrekken, vooral relevant bij zaken voor de Rechtbank Den Haag.
Wettelijke grondslag verschoningsrecht
Artikel 171 van het Wetboek van Strafvordering (Sv) regelt dit recht: "De getuige hoeft niet te antwoorden op vragen die hemzelf, zijn partner, bloed- of aanverwanten in rechte lijn of tweede graad zijlijn, plus huisgenoten, in een strafbaar feit kunnen verwikkelen." Dit is een uitzondering op de verhoorplicht uit artikel 170 Sv. Bij de Rechtbank Den Haag beoordeelt de rechter of rechter-commissaris of het beroep gegrond is; een redelijk vermoeden suffices, geen bewijs vereist.
Dit geldt uitsluitend voor strafprocedures, niet voor civiel of bestuursrecht bij de Haagse rechtbank.
Wanneer verschoningsrecht inroepen in Den Haag?
U kunt dit recht aanroepen bij concreet risico op strafbaarheid voor:
- Uzelf: Persoonlijke blootstelling.
- Partner (echtgenoot/geregistreerd).
- Directe familie: Ouders, kinderen, grootouders.
- Zijtak tweede graad: Broers/zussen, schoonouders.
- Huisgenoten: Samenwonenden, los van familie.
Alleen strafbare feiten tellen; overtredingen niet. De Rechtbank Den Haag toetst op 'niet denkbeeldig' gevaar.
Voorbeelden uit Haagse praktijk
Voorbeeld: In een drugszaak bij de Rechtbank Den Haag vraagt politie: "Heb je wiet gerookt bij je zus in de Schilderswijk?" Als uw eigen gebruik strafbaar is, beroept u zich op artikel 171 Sv.
Of in een geweldszaak: Als partner van een verdachte vreest u uw rol in diefstal van goederen te onthullen – zwijgrecht geldt.
Vaak gezien bij familiezaken zoals huiselijk geweld in Haagse wijken.
Verschil met andere rechten
Overzicht:
| Recht | Wet | Voor wie | Bescherming |
|---|---|---|---|
| Verschoningsrecht getuige | Art. 171 Sv | Getuigen | Zelf, naasten, huisgenoten vs. strafbaarheid |
| Beroepsgeheim | Art. 169 Sv | Advocaten, artsen, journalisten | Professioneel geheim |
| Zwijgrecht verdachte | Art. 29 Sv & EVRM art. 6 | Verdachten | Volledig zwijgen |
Meer over meineed en zwijgrecht.
Rechten en verplichtingen getuige
Rechten:
- Weigeren belaste vragen.
- Advies via Juridisch Loket Den Haag of advocaat (vaak toegestaan).
- Geen straf bij terecht beroep.
Plichten:
- Antwoord op niet-belaste vragen (risico meineed, art. 207 Sr).
- Tijdig melden bij rechter.
- Eerlijk motiveren zonder details.
Geen recht? Dwang of straf (art. 287 Sr) mogelijk bij Rechtbank Den Haag.
Veelgestelde vragen
Kan ik het recht inroepen zonder familieband met verdachte?
Ja, bij uzelf of huisgenoot, los van verdachte-relatie.
Antwoord per ongeluk gegeven?
Geen terugweg, maar vervolg niet verplicht. Raadpleeg Juridisch Loket Den Haag vooraf.
Geldt bij politie in Den Haag?
Ja, alle verhoren (art. 171 Sv). Politie informeert.
Bewijs vereist?
Nee, redelijk vermoeden genoeg; rechter beslist.
Tips voor getuigen in Den Haag
Voorbereiding:
- Bezoek Juridisch Loket Den Haag voor gratis advies (Laan van Wateringsveld 407).
- Lijst beschermden opstellen.
- Oefen veilige antwoorden.
- Vraag pauze voor juridisch advies bij Rechtbank Den Haag.