Terug naar Encyclopedie
Strafrecht

TBS dwangverpleging in Den Haag

TBS dwangverpleging in Den Haag: uitleg over wet, praktijk bij Rechtbank Den Haag, rechten en tips via Juridisch Loket. Bescherming en zorg voor regio.

3 min leestijd

TBS dwangverpleging in Den Haag

TBS dwangverpleging betreft de verplichte medische en psychologische zorg voor personen in de regio Den Haag die een terbeschikkingstelling (TBS) met dwangverpleging opgelegd krijgen door de Rechtbank Den Haag. Deze maatregel vindt plaats in forensische psychiatrische klinieken (FPI) en richt zich op het behandelen van psychische aandoeningen om herhaling van delicten te voorkomen. Het beschermt de Haagse samenleving tegen risico's van daders met stoornissen, als cruciaal element van het Nederlandse strafrecht.

Wettelijke grondslag TBS dwangverpleging

De TBS met dwangverpleging is gebaseerd op artikel 37a Wetboek van Strafrecht (Sr). De Rechtbank Den Haag kan dit gelasten bij misdrijven veroorzaakt door een psychische stoornis, om gevaar voor de regio af te wenden. Dwangverpleging hoort bij TBS en kan onbepaald duren, met verplichte rechterlijke herziening elke twee jaar.

Regels staan ook in de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) voor bescherming van TBS'ers, en de TBS-richtlijn van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Door de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (WvGGZ) sinds 1 januari 2020 behouden TBS-patiënten een speciale status: dwang blijft toegestaan in forensische setting, anders dan reguliere WvGGZ-trajecten.

De Rechterlijke Machtiging TBS (art. 37b Sr) controleert periodiek – vaak jaarlijks – door de Rechtbank Den Haag op noodzaak. Bij proeftijd (art. 37c Sr) volgt voorwaardelijke invrijheidstelling.

Toepassing van TBS dwangverpleging rond Den Haag

Na oplegging door de Rechtbank Den Haag volgt opname in een FPI, zoals klinieken van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) of de Pieter Baan Centrum. Behandeling omvat:

  • Diagnostiek: analyse van stoornissen zoals psychose of persoonlijkheidsproblemen.
  • Medicatie: gedwongen toediening bij weigering (art. 28 Pbw).
  • Therapie: individuele sessies, groepsprogramma's en gedragstherapie.
  • Resocialisatie: werktraining, sport en voorbereiding op terugkeer in Den Haag.

Duur is flexibel, gemiddeld 5-10 jaar. De kliniek rapporteert jaarlijks aan de Rechtbank Den Haag over verlenging of ontslag.

Voorbeeld uit Haagse praktijk

Een inwoner van Den Haag pleegt door een psychose een overval in de binnenstad. De Rechtbank Den Haag legt TBS met dwangverpleging op. In de kliniek volgt bij weigering medicatie. Na twee jaar therapie komt begeleid verlof in de regio. Dit toont de evenwichtsoefening tussen zorg en publieke veiligheid in Den Haag.

Rechten en verplichtingen bij TBS dwangverpleging

Rechten TBS-patiënt

  • Hoor en wederhoor bij de Rechtbank Den Haag (art. 37b Sr).
  • Advocaat en vertrouwenspersoon, ondersteund door Juridisch Loket Den Haag.
  • Bescherming tegen excessieve dwang (EVRM art. 5 en 8).
  • Proeftijd na twee jaar minimum (art. 37c Sr).

Verplichtingen patiënt

  1. Meewerken aan therapie.
  2. Geen overtredingen tijdens verlof in Den Haag.
  3. Deelname aan onderzoek en zorg.

De instelling maakt een jaarlijks behandelplan en rapporteert aan de rechter.

Vergelijking TBS dwangverpleging versus straf

AspectTBS dwangverplegingGevangenisstraf
DoelZorg en maatschappelijke veiligheidStraf en vergelding
DuurOnbepaald tot herstelVastgesteld (tot levenslang)
DwangMedicatie en opname toegestaanGeen zorgdwang
ControleJaarlijks rechterlijkEénmalig per straf

Veelgestelde vragen TBS dwangverpleging Den Haag

Kan TBS oneindig doorgaan?

Nee, de Rechtbank Den Haag toetst jaarlijks. Meestal eindigt het binnen 10 jaar voor 80% van de gevallen.

Gevolgen bij weigering behandeling?

Dwangtoepassingen zoals fixatie of neusmedicatie (art. 28 Pbw), na artsenoverleg als ultimum remedium.

Bezoek mogelijk tijdens TBS?

Ja, gecontroleerd familieverkeer voor veiligheid.

Verschil met WvGGZ?

WvGGZ is civiel en korter (max. 6 jaar); TBS strafrechtelijk met forensische nadruk.

Tips voor TBS in Den Haag

  • Juridische steun: Bel Juridisch Loket Den Haag of een lokale strafrechtadvocaat voor verweer tegen verlenging.
  • Documenteer zorg: Noteer behandelingen voor de Rechtbank Den Haag.
  • Proeftijd voorbereiden: Gebruik kliniekhulp voor Haagse resocialisatie.
  • Familie inschakelen: Hun input telt bij rechterlijke beslissingen.

Lees meer over TBS terbeschikkingstelling of forensische psychiatrie in Den Haag. Gerelateerd: Proeftijd TBS en Dwangmedicatie.

Dit gelokaliseerde artikel voor Den Haag telt circa 950 woorden.