Informatieplicht gezaghebbende ouder
De informatieplicht gezaghebbende ouder verplicht de ouder met ouderlijk gezag om de andere ouder tijdig en volledig te informeren over belangrijke zaken rond de persoon en het vermogen van het kind. Dit geldt ook als de andere ouder geen gezag heeft. De regel staat in artikel 1:377 van het Burgerlijk Wetboek (BW) en zorgt voor betrokkenheid van beide ouders bij de opvoeding, ook in Zoetermeer.
Wettelijke basis van de informatieplicht
De informatieplicht gezaghebbende ouder is geregeld in artikel 1:377 lid 1 BW: "De ouder met gezag over het kind moet de andere ouder tijdig informeren over belangrijke aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van het kind." Bij gezamenlijk gezag geldt dit voor beide ouders, zoals in artikel 1:251 BW.
Bij enkel gezag, bijvoorbeeld na een scheiding waarbij één ouder het gezag krijgt, rust de plicht alleen op de gezaghebbende ouder. De Hoge Raad (arrest ECLI:NL:HR:2018:1955) stelt dat 'tijdig' zo spoedig mogelijk betekent, zodat de andere ouder kan reageren. Niet naleven kan een dwangsom opleveren via de rechter (artikel 1:377 lid 3 BW). In Zoetermeer valt dit onder de Rechtbank Den Haag (ressort).
Deze wet beschermt de gelijkwaardige rol van ouders na scheiding en past bij artikel 9 van het VN-Kinderrechtenverdrag, dat contact met beide ouders waarborgt.
Wat zijn 'belangrijke aangelegenheden'?
'Belangrijke aangelegenheden' omvat breed zaken over gezondheid, ontwikkeling, woonplaats of financiën van het kind. De rechter beslist per geval, maar jurisprudentie geeft voorbeelden:
- Gezondheid: Ziekte, ziekenhuisopname, vaccinaties of medicijnen.
- Onderwijs: Schoolkeuze, rapporten, overstap of schoolproblemen.
- Verblijf en zorg: Verhuizing, logeerregelingen, vakanties of wijzigingen in schema.
- Vermogen: Erfenissen, spaargeld, grote aankopen of schulden.
- Overig: Religie, sport of gedragsissues.
Dagelijkse kleinigheden zoals een simpele verkoudheid hoeven niet altijd, maar bij twijfel: altijd melden.
Verschil gezamenlijk en enkel gezag
| Gezamenlijk gezag | Enkel gezag | |
|---|---|---|
| Informatieplicht | Wederzijds | Enkel op gezaghebbende ouder |
| Instemming nodig | Ja, voor belangrijke zaken (art. 1:251 lid 2 BW) | Nee, maar wel informeren |
| Handhaving | Beide ouders kunnen actie ondernemen | Niet-gezaghebbende ouder vordert dwangsom |
Lees meer over gezamenlijk gezag in ons artikel Ouderlijk gezag.
Praktijkvoorbeelden informatieplicht
Voorbeeld: Na scheiding heeft moeder in Zoetermeer enkel gezag. Vader heeft omgang. Bij een blindedarmoperatie van het kind moet moeder vader tijdig melden, idealiter voor de ingreep. Anders riskeert ze een rechterlijke klacht.
Voorbeeld 2: Bij gezamenlijk gezag kiest één ouder een nieuwe school in Zoetermeer zonder overleg. De ander moet geïnformeerd worden; zonder instemming beslist de rechter (art. 1:251 BW).
Voorbeeld 3: Vader verhuist met kind naar een andere wijk in Zoetermeer. Moeder moet het nieuwe adres en schoolinfo krijgen. Bij een erfenis van €10.000: deel bankgegevens.
Geschillen spelen vaak via WhatsApp of e-mail. Bewaar alles als bewijs voor de Rechtbank Den Haag.
Rechten en plichten ouders
Plichten gezaghebbende ouder:
- Tijdig melden: meteen bij spoed, snel bij niet-dringend.
- Volledig: met feiten, papieren en beslissingen.
- Reactie afwachten en bespreken.
Rechten niet-gezaghebbende ouder:
- Informatie opvragen zonder toestemming.
- Reageren en betrokken zijn.
- Rechter inschakelen bij overtreding (art. 1:377 lid 3 BW).
Bij gezamenlijk gezag geldt instemmingsrecht voor hoofdzaken (art. 1:251 lid 2 BW).
Handhaving informatieplicht
Niet nagekomen? Stappen in Zoetermeer:
- Herinneren per aangetekende brief.
- Mediator via Juridisch Loket Zoetermeer (gratis advies).
- Voorziening bij Rechtbank Den Haag met dwangsom.
Voor hulp: bezoek het Juridisch Loket Zoetermeer of raadpleeg de Rechtbank Den Haag website voor lokale zittingsdata.