Terug naar Encyclopedie
Strafrecht

Herziening van strafzaken

Herziening is een bijzonder rechtsmiddel bij gerechtelijke dwalingen. Lees over de gronden, procedure en bekende zaken.

2 min leestijd

Herziening is een bijzonder rechtsmiddel om een onherroepelijke veroordeling te laten herzien. Het wordt ingezet bij nieuwe feiten of omstandigheden die wijzen op een gerechtelijke dwaling.

Wat is herziening?

Herziening (artikelen 457-481 Sv) is het enige rechtsmiddel om een onherroepelijke veroordeling aan te vechten. Het is bedoeld voor gevallen waarin later blijkt dat de veroordeling waarschijnlijk onjuist was.

Gronden voor herziening

Herziening is alleen mogelijk bij:

  • Novum - Een nieuw feit of omstandigheid dat de rechter niet kende
  • Het novum moet het ernstige vermoeden wekken dat de rechter anders zou hebben beslist

Voorbeelden van nova

  • Nieuwe DNA-technieken die onschuld aantonen
  • Een getuige die later bekent te hebben gelogen
  • De "echte" dader die wordt gevonden
  • Nieuwe wetenschappelijke inzichten

Procedure

  1. Aanvraag bij de Hoge Raad
  2. De procureur-generaal onderzoekt de aanvraag
  3. Eventueel nader onderzoek door ACAS (Adviescommissie Afgesloten Strafzaken)
  4. De Hoge Raad beslist of herziening gegrond is
  5. Bij gegrondverklaring: verwijzing naar ander gerechtshof

Wie kan herzieningsaanvraag indienen?

  • De veroordeelde (via advocaat)
  • De procureur-generaal bij de Hoge Raad
  • Na overlijden: bepaalde familieleden

Bekende herzieningszaken

Bekende Nederlandse herzieningszaken zijn de Schiedammer Parkmoord en de Puttense Moordzaak, waarbij onschuldigen na jaren werden vrijgesproken.

Veelgestelde vragen

Wat gebeurt er als ik verdacht ben van een misdrijf?

Je hebt recht op juridische hulp, je kunt zwijgen, en de politie moet je rechten uitleggen. Verdacht zijn is niet hetzelfde als schuldig.

Hoe lang kan ik in voorarrest worden gehouden?

Maximaal 10 dagen zonder proces, daarna moet rechter voorarrest goedkeuren. Voorarrest mag niet onbeperkt duren.

Wat is het verschil tussen een misdrijf en overtreding?

Een misdrijf is ernstiger en kan met gevangenisstraf worden bestraft. Een overtreding kan met geldboete worden afgehandeld.

Heb ik recht op een advocaat?

Ja, je hebt altijd recht op juridische bijstand. Dit kan gratis zijn als je dit niet kunt betalen.

Kan ik in hoger beroep gaan?

Ja, je kunt tegen de uitspraak in beroep gaan bij het gerechtshof.