Duurzame ontwrichting huwelijk in Den Haag
Duurzame ontwrichting van het huwelijk vormt de kern van echtscheidingsprocedures in Nederland, inclusief voor inwoners van Den Haag. Het beschrijft een situatie waarin de band tussen partners zo ernstig is verstoord dat herstel niet meer realistisch lijkt. De Rechtbank Den Haag evalueert dit op basis van de specifieke feiten, waarbij de blijvende aard van de breuk centraal staat.
Wat houdt duurzame ontwrichting in voor Hagenaars?
Binnen het Nederlandse familierecht duidt duurzame ontwrichting op een huwelijk dat niet meer dient als stabiele basis voor samenleven en wederzijds welzijn. Ingetrokken met het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering in 1971, blijft dit de leidende basis voor scheidingen. Het draait niet om toewijzen van schuld, maar om de totale aftakeling van de relatie. De Rechtbank Den Haag controleert of de breuk blijvend is, zonder hoop op verzoening. Dit kan zichtbaar worden door jarenlange fysieke scheiding, voortdurende ruzies of diepgewortelde emotionele afstand.
De beoordeling is altijd maatwerk en afhankelijk van de context. Er geldt geen strikte minimale periode, maar rechters in Den Haag hechten vaak waarde aan de duur van de problemen. Wanneer beide partijen akkoord gaan met de scheiding, verloopt het proces bij de Rechtbank Den Haag doorgaans soepeler. Voor praktisch advies over het starten van een procedure, raadpleeg het Juridisch Loket Den Haag of ons artikel over Echtscheiding aanvragen.
Wettelijke onderbouwing
De juridische basis voor duurzame ontwrichting van het huwelijk is neergelegd in het Burgerlijk Wetboek (BW), Boek 1, artikel 150, lid 2: "De rechter spreekt de echtscheiding uit indien het huwelijk duurzaam ontwricht is." Dit valt onder Titel 7 van Boek 1 BW, gewijd aan het ontbinden van huwelijken.
Vanaf 1 januari 1998 geldt dit als de exclusieve grond voor echtscheiding in Nederland, waarmee oudere criteria zoals ontrouw of geweld zijn opgeheven. Vroegere opties als scheiding van tafel en bed zijn opgegaan in dit concept. Arresten van de Hoge Raad, waaronder dat van 20 april 1984 (NJ 1984/559), benadrukken dat de Rechtbank Den Haag de breuk moet wegen via objectieve factoren zoals de lengte van de spanningen en subjectieve aspecten als de wil van de betrokkenen.
Voor partnerschappen geldt een gelijksoortige bepaling in BW Boek 1, artikel 80a. Bij huwelijken met internationale elementen kan het Haags Conferentiebesluit van 2007 meespelen, maar de Rechtbank Den Haag past primair de Nederlandse regels toe.
Praktijkvoorbeelden uit Den Haag
In het dagelijks leven in Den Haag uit zich duurzame ontwrichting op uiteenlopende wijze. Overweeg een koppel dat al twee jaar gescheiden leeft door onoplosbare geschillen over budget en kinderopvoeding; de ene in een appartement in Scheveningen, de ander in het familiehuis in het centrum, met minimale communicatie. De Rechtbank Den Haag zal dit doorgaans als blijvende breuk zien, zeker na een vruchteloze mediation via lokale instanties.
Een ander scenario betreft emotionele kloof zonder verhuizing. Neem een langdurig huwelijk van 20 jaar in Den Haag, waar een affaire leidt tot onverbrekelijk vertrouwenverlies. Ondanks samenwonen kan de rechter, gesteund door verklaringen van getuigen of rapporten van psychologen in de regio, de ontwrichting erkennen. Volgens CBS-cijfers uit 2022 werden landelijk circa 11.000 scheidingen verleend, met een significant deel in stedelijke gebieden als Den Haag op deze basis.
Specifiek bij huiselijk geweld kan de breuk snel escaleren. Een slachtoffer dat onderdak vindt bij een opvang in Den Haag kan eenzijdig procederen. De Rechtbank Den Haag houdt rekening met de kinderwelzijn, in lijn met BW artikel 1:247 over ouderlijk gezag, en kan doorverwijzen naar de Gemeente Den Haag voor ondersteuning.
Rechten en verplichtingen in Den Haag
Bij duurzame ontwrichting gelden voor echtgenoten in Den Haag diverse rechten en verplichtingen. Het huwelijk blijft intact tot de uitspraak van de Rechtbank Den Haag, dus verplichtingen zoals partnerondersteuning en huishoudelijke samenwerking blijven van kracht (BW artikel 1:81). Na het indienen van het verzoek eindigt de gemeenschap van goederen direct (BW artikel 1:99).
Belangrijke rechten zijn:
- Alimentatie: Voorlopige partneralimentatie kan worden toegewezen door de Rechtbank Den Haag (BW artikel 1:157).
- Ouderlijk gezag: Ouders behouden dit gezamenlijk, behalve bij uitzondering (BW artikel 1:251).
- Woning: De partner die niet verhuisd kan de echtelijke woning blijven gebruiken tijdens de procedure (BW artikel 1:243).
Onder verplichtingen vallen het opstellen van een convenant bij onderlinge overeenstemming, met afspraken over nazorg voor kinderen, geldzaken en pensioen. Bij twist beslist de rechter, wat tijd kost. Partijen in Den Haag worden aangemoedigd tot mediation via het Juridisch Loket Den Haag om de breuk te onderbouwen (Wet bevordering scheidingsmediation).
| Aspect | Recht | Plicht |
|---|---|---|
| Financiën | Voorlopige alimentatie | Transparantie over inkomsten |
| Kinderen | Gezamenlijk gezag | Kindbelang vooropstellen |
| Woning | Gebruik echtelijk huis | Geen ontruiming zonder toestemming |
Veelgestelde vragen voor Den Haag
Moet er een minimale duur van ontwrichting zijn?
Nee, de wet stelt geen vaste minimale periode, maar de Rechtbank Den Haag accepteert zelden breuken korter dan zes maanden. Bij chronische spanningen is het eenvoudiger om bewijs te leveren, eventueel met hulp van het Juridisch Loket Den Haag.
Kan ik eenzijdig echtscheiding aanvragen op deze grond?
Ja, één partner kan eenzijdig een verzoek indienen bij de Rechtbank Den Haag. De rechter toetst dan of de ontwrichting de gehele huwelijksrelatie duurzaam aantast, ongeacht de wens van de ander.